مشهد مقدس

کاشت نهال به چگونه مي باشد؟

ميوه درخت به؛ به‌ دليل طعم گس و بافت سفت و سخت آن، شايد طرفداران زيادي براي خام‌ خواري نداشته باشد، اما خواص گوناگون و زياد آن و داشتن مقادير فراوان آنتي‌ اکسيدان و ويتامين‌ها و املاح مختلف سبب شده است تا افراد جذب آن شوند. علاوه‌ بر آن رايحه دلنشين و رنگ زرد طلايي آن و بافت صورتي رنگ و نرم و اسفنجي‌اي که بعد از پخت پيدا مي‌کند، همچنين پکتين موجود در آن باعث شده است تا جاي خود را در ميان طرفداران تغذيه سلامت، آشپزها و شيريني‌پزها حفظ کند.

تهيه انواع مواد غذايي در کنار خواص به، منجر به حفظ و بقاء اين گونه از خانواده پرچمعيت گلسرخيان شده است. در اين جا قصد داريم تا اطلاعات لازم درباره کاشت نهال به را در اختيار شما قرار دهيم و بيشتر با کاشت درخت به و ملزومات و مقتضيات آن آشنا شويم، پس با ما همراه باشيد.

گياه شناسي درخت به

درخت به از خانواده درختان سيب است اما نسبت به درخت سيب و گلابي مقاومت کمتري به سرما دارد. حداکثر ارتفاع اين درخت به پنج متر مي رسد و گل هاي درشت آن به رنگ سفيد يا صورتي با پنج گلبرگ و پنج کاسبرگ  به صورت تکي در انتهاي شاخه هاي برگدار ظاهر مي شوند و خود باورو هستند.

روي شاخه هاي تازه، برگ ها و ميوه ي به از کرک هاي سفيد يا خاکستري مايل به قهوه اي پوشيده شده اند. ميوه رسيده معمولا زرد رنگ، گرد يا به شکل گلابي است و طعمي شيرين يا کمي ترش دارد و در انواع غذاها، شيريني ها و به عنوان مربا مصرف مي شود.

شروع ميوه دهي درخت به از ?-? سالگي است و تا پنجاه سالگي ميوه مي دهد. برگ هاي آن نيز تخم مرغي شکل يا تقريبا گرد و بيضي، نوکدار با قاعده گرد است.

مراحل کاشت به

درخت به، که شبيه سيب و گلابي است داراي ميوه‌اي گس و قابض بوده و از نظر سايز، درختي کوچکتر از درختان سيب و گلابي است. اين درخت براي گلدهي و رشد نياز به سرماي زمستان داشته و در بهار که به گل مي‌نشيند، پس از اتمام دوره گلدهي و ناپديد شدن گل‌هاي سفيد صورتي زيباي آن، ميوه‌هاي جوان و کرکي شکل آن ظاهر مي‌گردند و به مرور که ميوه آن رشد مي‌کند، از حالت کرکي بودن خارج مي‌گردد.

براي کاشت نهال به، بايد از نيازهاي آن مطلع شويد و با توجه به موقعيت و مکاني که قصد کاشت نهال را در آنجا داريد، مراحلي رو طي کنيد تا به درستي نهال شما با محيط جديد سازگار شده و دچار مشکل نگردد. مي‌ توان نهال را نيز هم در گلخانه نگهداري کرد و يا در باغ يا مزرعه کاشت نمود. در هنگام کاشت نهال به، مواردي را بايد در نظر گرفت که شايد تا حدودي بين کاشت تمام نهال‌ها مشابه باشد.

مواردي مانند؛ فاصله کاشت نهال‌ها از يکديگر، گرده‌افشاني متقابل، خاک مناسب، نور و آفتابگيري محل کاشت، آبياري و زمان کاشت که همه به رشد مناسب نهال کمک مي‌کنند. نکته آخر اينکه بايد به نياز سرمايي درخت به توجه کرد؛ اين درخت به به زماني نسبتا 400 تا 500 ساعت سرما نياز دارد و نسبت به درختان سيب و گلابي مقاومت کمتري نسبت به سرما دارد.

کاشت درخت به و اصول نگهداري از آن

کاشت درخت به کار بسيار ساده اي است و مي توان از راه هاي مختلفي به کاشت درخت به پرداخت از جمله اين روش ها: قلمه، خوابانيدن، پاجوش، بذر و پيوند زدن درخت است.

شايع ترين راه کاشت و تکثير درخت به استفاده از قلمه است. براي اين کار ابتدا بايد از يک قلمه جوان و سالم خشبي و نيمه خشبي استفاده کرد. معمولا براي تهيه قلمه هاي نيمه خشبي بايد از اواسط تابستان تا اوايل پاييز اقدام کرد. براي اين کار يک قلمه ?? سانتي از درخت مادر جدا مي کنيم، براي تهيه قلمه خشبي هم بايد از اواخر پاييز تا اوايل زمستان اقدام کنيد، طول اين قلمه بايد به اندازه ?? سانتي متر باشد قلمه ها را جوري بچينيد که در انتهاي ساقه ? الي ? عدد برگ باقي بماند. سپس قلمه ها را درون يک ليوان آب قرار داده تا ريشه دار شوند، بعد از ريشه دهيد آن را به بستر اصلي انتقال دهيد.

خاک مناسب و مراقبت‌هاي لازم براي رشد درخت به

درختان به؛ ممکن است توانايي اين را داشته باشد که در خاک‌هاي مختلف رشد کند، اما مهم است که با استفاده از خاک مناسب و رعايت نکات لازم جهت رشد مناسب آن، باروري و سلامت و عمر مفيد اين درخت را افزايش دهيم. به همين دليل خاک مناسب اين درخت؛ خاکي با درجه PH 7 تا 5/6 بوده و درخت به در خاک‌هاي عميق و لومي بهترين عملکرد را خواهد داشت و خاک اين درخت نبايد سنگين باشد. خاک‌هاي با زهکشي ضعيف، مناسب رشد نهال يا درخت به نيستند.

هنگام کاشت بايد عمق حفره و عرض حفره کاشت مناسب باشد؛ قطر حفره بايد دو برابر قطر گلدان نهال باشد و از کود حيواني پوسيده، پيت‌ماس و کمپوست در داخل حفره مي‌ توانيم استفاده کنيم و تا يک سوم گودال را پر کرده و سپس نهال را در آن قرار دهيم. در اين صورت سال اول، نهال نياز به کوددهي نخواهد داشت.

فاصله مناسب کاشتن درختان به

درخت به همچون ساير درختان ميوه به نور خورشيد نيازمند مي باشد، ضمن اينکه ريشه آن بايد از فضاي مناسبي براي گسترش در زير خاک برخوردار باشد، بنابراين بايد فاصله مناسب بين آنها براي کاشتن اين درختان رعايت شود.

در واقع بين هر رديف از اين درختان حدود ? تا ? سانتيمتر فاصله لازم است و در هر رديف نيز بايد فاصله حدوداً ? متر بين دو درخت رعايت شود.

رعايت فاصله مناسب موجب سالم ماندن درخت و نيز کمک به ريشه دواني آن و نيز بهرمندي از مواد مورد نياز از خاک مي شود. در هنگام کاشتن اين درختان بهتر است از کودهاي پوسيده دامي در داخل گودالي که نهال به را در آن کاشته ايد، استفاده نماييد.

نحوه آبياري نهال به

درخت به اصولاً خيلي نسبت به خشکي و دماي بالا مقاوم نيست، بنابراين نبايد دچار کم‌آبي شود؛ چرا که ميوه‌هاي آن کوچک خواهد ماند و رشد مناسب نخواهد داشت. از طرفي ديگر ريشه‌هاي بسيار عميق نيز ندارد، در نتيجه هفته‌اي 2 بار آبياري نياز آبي آن را برطرف خواهد کرد و از نظر آبياري درخت به، نياز آبياري متوسط دارد.

طريقه ي کوددهي و نوع کود مناسب:

اگر به ترتيبي که گفته شد نهال به، کاشته شود، در سال اول نياز کوددهي نخواهد داشت. در سال‌هاي بعد 2 بار کوددهي مناسب است که مي‌ توان در اواخر زمستان تا اواخر بهار انجام داد. از شروع تابستان، عدم توجه به زمان مناسب کوددهي و کوددهي بيش از نياز، منجر به برهم ريختن نياز خوابي گياه شده و همچنين باعث ريزش زودرس ميوه‌ها و ابتلا به بيماري آتشک و سوختگي برگ‌ها گردد.

همچنين برنامه هاي کوددهي اين گياهان به شکل سبک  و ملايم انجام مي شود. براي کاربران خانگي که يک و يا تعداد محدودي از اين درختان را کاشته اند ، استفاده از کودهايي که نسبت سه عنصر مهم يعني نيتروژن، فسفر و پتاسيم به شکل 6-2-5 باشد توصيه شده است. مثلا فرمولهايي همانند 18-6-15 و يا 24-8-20 را مي توان براي اين درختان در طي فصل رشد استفاده کرد.

در باغاتي که به شکل تجاري نسبت به پرورش اين درختان اقدام مي کنند، براي هر درخت بالغ که به حداکثر ظرفيت خود در توليد ميوه رسيده اند سالانه 450-350گرم کود نيتروژنه براي هر درخت توصيه مي شود. البته بهتر است تمامي اين کود در فصل بهار و يک جا به درختان داده نشود زيرا مي تواند موجب رشد رويشي بيش از اندازه و جلوگيري از شکل گيري ميوه ها و نرم شدن بيش از اندازه ساقه هاي جديد شود. بنابراين کود  نيتروژنه به 2 يا 3 قسمت تقسيم شده و به درختان باغ داده مي شود. البته بهتر است که مرتبه آخر کوددهي ديرتر از ميانه هاي تابستان نباشد زيرا کوددهي ديرهنگام (مثلا اواخر تابستان يا در طي پاييز) موجب افزايش حساسيت اين گياه در مقابل سرماي زمستانه مي شود.

همچنين کودهاي فسفره را به ميزان 100-50 کيلوگرم در هکتار و در فصل پاييز به کار مي برند. استفاده از  کودهاي حاوي اهن، منيزيم و روي براي اين درختان بخصوص در خاکهايي که کمي آهکي هستند لازم است.زيرا در خاکهاي آهکي (خاکهاي قليايي ) جذب اين عناصر کمي با مشکلات صورت مي گيرد و به همين دليل اين درختان دچار کمبود اين سه عنصر (بخصوص عنصر آهن) مي‌شوند. همچنين وجود عنصر کلسيم نيز براي اين درختان مفيد مي باشد.

ريشه هاي درختان به در عمق نسبتا کمي در خاک قرار گرفته اند بنابراين استفاده از لايه اي خاک برگ و يا کود بسيار پوسيده دامي بر روي سطح خاک در ابتداي سال به خنک ماندن و تغذيه بهتر آنها کمک مي کند.هر سال با شروع فصل بهار لايه اي به ضخامت 7-5 سانتيمتر از اين مواد و با فاصله حدود 10 سانتيمتر از تنه گياه بر روي سطح خاک قرار ميگيرد.

برداشت

براي براشت به بايد اين نکته را در نظر داشته باشيد که به روي درخت کاملا نميرسد بلکه بايد آن را چيد و در مکاني سرد حفظ و نگهداري کرد تا کاملا برسد. بهي که کاملا رسيده باشد زرد رنگ است و عطر دلپذيري دارد. شروع برداشت به بايد زماني باشد که تغيير رنگ ميوه از سبز به زرد شروع شده باشد (معمولا پاييز) ميوه در حال رسيدن است.

به اين علت که به براحتي کبود مي شود چيدن به بايد با دقت زيادي انجام شود، معمولا اين کار را با قيچي باغباني انجام مي دهند.

شرايط نگهداري از درخت به

خاک: درختان به قادرند در هر نوع خاکي به رشد خود ادامه دهند، اما بهترين خاک براي کاشت درخت به خاک رسي+ شني و نيمه سنگين مي باشد، اگر در خاک آهک وجود داشته باشد باعث مي شود تا ريشه هاي درخت آهن موجود در خاک را جذب نکنند. از ويژگي هاي درخت به نسبت به ديگر درختان ميوه به خاک و آب شور و همچنين خشکي خاک مقاومت بيشتري دارد. ( رشد درخت به در خاک هاي اسيدي و همچنين قليايي بهتر است)

آبياري: از آنجايي که ريشه درخت به عمقي نيست قادر نيست که در يک مدت طولاني خشکي را تحمل کنند، اگر درخت به خشکي ببيند شاهد رويش ميوه هاي کوچکي از اين درخت خواهيم بود. درخت به زماني که در طول دوره رشد است بايد در هفته ? مرتبه آبياري شود.

دما: کاشت درخت به بيشتر در مناطق معتدل و سردسير انجام مي شود، درخت به براي رشد خود بايد نياز سرمايي اش فراهم شود، اين نياز بايد دمايي به اندازه زير ? درجه سانتي گراد به مدت ??? الي ??? ساعت فراهم شود. در تابستان هم درخت به براي مطلوب خود نياز به خواستار تابستان هاي نسبتا گرم است.

نور: درخت به براي رشد خود نيازمند نور آفتاب به صورت کامل است و اگر ميزان مناسبي از نور آفتاب را دريافت کند رشد مطلوبي خواهد داشت. براي کاشت درخت به مکاني را در نظر بگيريد تا از بادهاي تند در امان بماند چرا که وزش باد هاي سنگين باعث کم شدن ميزان ميوه دهي درخت مي کند.

هرس: درخت به نياز فراواني به هرس هاي متداوم ندارد اما مي توان براي فرم دهي بهتر شاخ و برگ ها اقدام به سر برداري شاخه ها کنيد.

کوددهي: شما مي توانيد براي تامين کردن نياز هاي غذايي درخت به در زمستان و بهار اين نياز را از طريق کوددهي براي درخت تامين کنيد، زماني که شما از طريق کوددهي نياز تغذيه اي درخت را فراهم مي کنيد قطعا درخت محصولات بيشتر و با کيفيت تري به شما خواهد داد. بهترين کود براي درخت به کودي است که به ميزان لازمي ازت دارا باشد و يا اينکه حاوي کود گاوي کمپوست شده باشد.

برداشت: بهترين زمان براي برداشت ميوه هاي به زماني است که رنگي زرد و طلايي به خود گرفته باشند. براي برداشت ميوه هاي درخت به بايد از اول مهر تا اواخر آبان اقدام کنيد، شما مي توانيد به راحتي ميوه ها را با دست از روي درخت بچينيد.

نحوه برداشت و چيدن ميوه به

- زمان مناسب و شرايط

چيدن به براي بسياري از خانواده ها که در باغ هاي خود به کشت آن مشغول شده اند با آداب و مراسمي هماهنگ همراه است و معمولا در مراحل بعدي از آن براي پخت مربا و شيريني و غذاهاي ديگر استفاده مي کنند.

ميوه به روي درخت نميرسد و بايد زماني که تغييرات رنگ از سبز به زرد اتفاق مي افتد چيده شود (فصل پاييز) و سپس با نگه داري در محيطي سرد کامل رسيده و رنگ آن کاملا زرد مي شود و عطر شيريني دارد.

- نحوه برداشت

در برداشت ميوه درخت به بايد ظرافت بالايي به خرج دهيد. چيدن ميوه به با دقت زيادي انجام مي شود چون خيلي زود آسيب مي بيند و براي جدا کردن آن از قيچي باغباني استفاده مي کنند.

بيماري ها و آفات

درخت به نيز مانند ديگر درختان آفات مختلفي دارد که توجه به رفع نيازهاي درخت و نگهداري صحيح از آن و آبياري، کوددهي و هرس به موقع از ابتلا به آفات جلوگيري مي‌کند. از آفات درخت به مي‌ توان موارد زير را نام برد؛

سرخرطومي: در ميانه تابستان سراغ درخت مي ايد و لاروهايش به درخت آسيب مي رسانند. اين سوسک با تخم گذاري خودرو توليد لارو هايي که از برگ درختان تغذيه مي‌کنند، آسيب رسانده که با سموم تماسي مي‌ توان لاروهاي آن و ديگر حشرات را از بين برد.

لارو هاي حشرات ديگر: اين لارو ها نيز مي توانند براي ميوه ها و برگ هاي درخت مشکل بيافرينند چرا که برگ ها و ميوه ها منابع تغذيه آنهاست.

شته: شته اغلب بر روي سرشاخه ها که جوان ترند فعاليت ميکند و سطح برگ ها و بعضا ميوه ها را چسبناک مي کند. آفتي مرسوم که به تمامي درختان ميوه حمله مي‌کند و با سم شيميايي از بين مي‌رود

آتشک: اين آفت علاوه بر به به درختان سيب و گلابي نيز حمله ميکند و به علت فعاليت نوعي باکتري به نام Erwinia amylovora است و معمولا روي سر شاخه ها  رويت مي شود. سوختگي برگ‌ هاي درخت و دفع آن با سموم شيميايي

زنگ: اين بيماري قارچي اکثرا روي ميوه ها و برگ ها با لکه نارنجي شناخته مي شود. لکه‌ هاي نارنجي روي ميوه‌ ها و برگ‌ ها که نوعي قارچ است و با قارچ‌ کش از بين مي‌رود

آرميلايا: اين بيماري باعث پوسيدگي ريشه و طوقه مي شود و ريشه به را آزار مي دهد تا زماني که کاملا آن را از بين ببرد.

لکه برگي قارچي: اين بيماري در مناطقي که رطوبت بالاي در فصل رشد دارند شايع است، اين يماري لکه هاي تيره رنگي با مرکز سفيد رنگ روي برگ ايجاد ميکند بعد کم کم اين لکه ها با پيوستن به يک ديگر مناطق زيادي را شکل مي دهند. لکه‌ هايي سفيد رنگ که در اثر رطوبت بالا بر روي برگ‌ها ظاهر مي‌شوند و ديگر گياهان را نيز مبتلا مي‌کنند.

عمده ترين راه هاي مبارزه با اين آفات و بيماري ها استفاده از آفت کش ها و مواد و سموم شيميايي است.

سردرد های دوران بارداری، دلایل سردردهای دوران بارداری و درمان سردرد در بارداری

در دوران بارداری بدن مادر دچار تغییرات شگرفی خواهد شد. این تغییرات ممکن است عوارضی در بدن ایجاد کند که مختص همین دوران است. یکی از این عوارض، ابتلاء مادر به انواع سردرد ها دربارداری می باشد. سردرد در بارداری به جنین آسیبی نمی رساند، اما قطعاً باعث آزار مادر خواهد شد. در این مقاله برای شما علت سردرد های دوران بارداری شرح داده خواهد شد و درمان سردرد در بارداری و مسکن سردرد در بارداری که شما مجاز به مصرف آن در این دوران هستید نیز معرفی می گردد.

سردرد های دوران بارداری در افراد مختلف دارای علائم متفاوتی هستند. از علائم شایع سردرد در بارداری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• درد خفیف در سر
• درد همراه با ضربان
• درد شدید در یک یا هر دو سمت سر
• درد شدید در پشت سر یا پشت هر دو چشم
• درد میگرنی

اگر شما پیش از بارداری دچار سردرد های میگرنی شده اید، حتماً در مراجعه به پزشک این مسئله را مطرح کنید تا اقدامات لازم پیش از بارداری انجام گیرد. سردرد میگرنی می تواند همراه با این علائم باشند:

• حالت تهوع
• استفراغ
• برق زدن چشم
• دیدن نقاط کور در بینایی

سردرد های دوران بارداری بیشتر در سه ماهه اول رخ می دهند. وقوع سردرد ها در ۶ ماهه بعدی بارداری بسیار کمتر اتفاق می افتد. علت اصلی ابتلا به سردرد در سه ماهه اول بارداری، تغییرات هورمونی شدید در بدن مادر این بازه زمانی است. از آنجاکه مرکز تنظیم تغییرات هورمونی در بدن، در سر بوده و توسط غده هیپوفیز و هیپوتالاموس کنترل می شود، تغییرات سطوح انواع هورمون ها در بدن مادر باعث ایجاد سردرد در بارداری خواهد شد. برخی خانم ها پیش از بارداری نیز در زمان قاعدگی دچار سردرد می شوند که علت این امر نیز همین تغییرات هورمونی است.

علت دیگر سردرد های دوران بارداری، افزایش فشار خون مادر است. افزایش حجم خون، سبب بالا رفتن فشار خون در مویرگ های سر و ایجاد سردرد می گردد.

تغییر وزن مادر نیز یکی دیگر از عوامل ابتلا به سردرد ها در بارداری است.

عوامل عمده سردردهای دوران بارداری در سه ماهه اول:

• کمبود آب بدن
• تهوع و استفراغ و به دنبال آن از دست دادن آب بدن
• استرس
• کم خوابی
• کاهش مصرف کافئین
• کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی مادر
• افت سطح قند خون
• کاهش فعالیت بدنی
• حساسیت به نور
• تغییر در بینایی

مصرف برخی غذاها، محرک سردرد ها در بارداری هستند. ازجمله این غذاها می‌توان به لبنیات، شکلات، پنیر، مخمر و گوجه‌فرنگی اشاره نمود.

عوامل عمده سردردهای دوران بارداری در سه ماهه دوم و سوم:

در سه ماهه دوم و سوم بارداری از شدت و میزان این سردرد ها کاسته خواهد شد اما علت عمده بروز سردرد در سه ماهه دوم و سوم بارداری می تواند:

• اضافه وزن
• کمبود شدید خواب
• رژیم غذایی نامناسب
• اسپاسم و انقباض عضلانی
• دیابت بارداری
• فشار خون بالا

علت عمده سردرد در بارداری در سه ماهه دوم و سوم، فشار خون بالای مادر است. فشار خون یک بیماری قابل کنترل و قابل درمان است، اما نادیده گرفتن آن می تواند برای مادر و جنین عوارض جدی به دنبال داشته باشد. ابتلا به این بیماری در مادران بعد از هفته بیستم بارداری بسیار شایع است.

عوامل خطرناک سردرد های دوران بارداری عفونت های شایع و بیماری های جدید تر هستند:

• عفونت سینوس
• لخته شدن خون
• خونریزی
• کم خونی داسی شکل
• تومور مغزی
• آنوریسم (رگ برآمدگی)
• سکته مغزی
• شرایط قلبی نامناسب
• مننژیت یا آنسفالیت (التهاب حاد بافت مغزی)

برای درمان سردرد در بارداری چه کنیم؟

در دوران بارداری مصرف بسیاری از مسکن ها غیر مجاز است. سعی کنید در این دوران بدون تجویز پزشک مسکنی را مصرف نکنید؛ به خصوص مصرف آسپرین، ایبوپروفن، ژلوفن و مسکن های کافئین دار اصلاً توصیه نمی شود. بهترین مسکن سردرد در بارداری استامینوفن است که بایستی با نظر پزشک مصرف شود. داروهای مسکن می توانند به جنین در حال رشد شما آسیب برسانند، به خصوص در سه ماهه اول بارداری مصرف استامینوفن نیز می تواند برای جنین خطر آفرین باشد. در این خصوص حتماً بایستی با پزشک مشورت کنید.

جایگزین های مناسب مصرف داروهای مسکن سردرد در بارداری:

نوشیدن مقدار زیادی آب برای تامین آب بدن

استراحت

استفاده از از کمپرس یخ

استفاده از کمپرس آب گرم

ماساژ دادن

انجام ورزش و حرکات کششی

استعمال روغن هایی مانند نعناع، رزماری و بابونه

اگر سردرد های دوران بارداری ادامه دار و شدید باشند، پزشک برای یافتن علت آن ممکن است انجام اسکن و آزمایشات خون را به شما توصیه کند. مواردی که پزشک چک خواهد کرد شامل:

• فشار خون
• آزمایش خون
• آزمایش قند خون
• تست بینایی
• سونوگرافی سر و گردن
• اسکن قلب و سر
• بررسی سلامت چشم
• بررسی وضعیت سلامت ستون فقرات

توصیه های نهایی برای درمان سردرد در بارداری:

• در صورت وجود سابقه میگرن، دیابت، بیماری های قلبی، فشار خون و تشنج در خانواده حتما این مسئله را به پزشک خود اطلاع دهید.
• تمام آزمایشات و اسکن‌هایی را که پزشک برای شما تجویز می کند به موقع انجام دهید.
• تمام داروها را به موقع مصرف کرده و روند درمان را مطابق دستور پزشک انجام دهید.
• همه توصیه های رژیم غذایی و ورزش را پیگیری کنید.
• برای انجام معاینات منظم به پزشک خود مراجعه کنید.
• اغلب سردرد های دوران بارداری با مراقبت صحیح قابل درمان و قابل پیشگیری خواهد بود.

کلمات کلیدی: سردردها در بارداری – سردردهای دوران بارداری – سردرد در بارداری – درمان سردرد در بارداری – مسکن سردرد در بارداری

https://koodakdif.ir/%d8%a8%d8%a7-%d8%b3%d8%b1%d8%af%d8%b1%d8%af%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%af%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d8%af%d8%a7%d8%b1%db%8c-%da%86%d9%87-%da%a9%d9%86%db%8c%d9%85%d8%9f/